Propagandada mizah ve ironinin yeri, örnek: Michael Moore sineması
Gül Esra Çoşkun
Propagandada mizah ve ironinin yeri, örnek: Michael Moore sineması / The function of humor and irony in propaganda, case: Michael Moore sinema
Bu doktora tez çalışmasında komedi ve ironinin nasıl birer muhalefet yöntemi olarak kullanıldığı Michael Moore’un Fahrenheit 9/11 filmi örnek alınarak incelenmiştir. Çalışmada Multimodal Eleştirel Söylem Analizi yöntemi uygulanarak, Fahrenheit 9/11 filmi bu yöntemle analiz edilmiştir. Bu analiz yöntemi bir metinde dilsel öğelerle birlikte mevcut olan görsel, işitsel öğelerin de dikkate alınmasıyla uygulanır. Fahrenheit 9/11 filminde komedi ve ironi, sözel ve görsel öğelerin belirli bir anlam oluşturmak üzere bir araya gelmesiyle kurulmuştur. Sözel öğeler tek başına eleştirel söylem analizine tabi tutulduğunda belirgin ve akılcı bir mesajdan yoksun olan filmin görsel ve işitsel öğelerin hep birlikte değerlendirilmesiyle George W. Bush’un iktidarına karşı propaganda söylemi içeren, Amerika Birleşik Devletleri’nin Irak ve Afganistan operasyonlarının ardındaki ekonomik çıkar ilişkilerini ortaya çıkaran bir metin olduğu görülmektedir. Michael Moore da Fahrenheit 9/11 filmini Amerika Birleşik Devletleri 2004 yılı Başkanlık seçimlerinden önce piyasaya sürerek George W. Bush’un ikinci kez seçilmesini önlemeyi amaçladığını açıklamıştır. Belgesel formatındaki filmde komedi ve ironi hem Amerikan Eski Başkanı George W. Bush ve kabinesine karşı izleyicilerin kızgınlığını arttırıcı hem de eğlendirici bir fonksiyon üstlenir. Filmin yönetmeni Michael Moore bu eğlendirici tarzı, propaganda içerikli belgeselinin tamamına yayarak kemik belgesel izleyicisini aşarak çok geniş kitlelerce izlenmeyi başarmıştır. Anahtar Kelimeler: Propaganda, Muhalefet, Mizah, İroni, Michael Moore, Multimodal Eleştirel Söylem Analizi.